Yeşilçam ile zirveye ulaşan Türk sineması birçok farklı konuda ve tarzda esere sahiptir. Özellikle bir dönem Amerikan yapımı filmlerin -Süpermen, Batman, Uzay Yolu vb.- benzerleri çekilerek değişik şeyler denenmiştir. Piyasa kaygısı taşıyan bu filmler kalitesizlik yönüyle çokça eleştirilse bile festival filmlerinin de yeterli ilgiyi görmemesi işi farklı bir boyutu.
Film Ortaya Nasıl Çıktı?
Türk edebiyatının mihenk taşlarından biri olan Adalet AĞAOĞLU‘nun “Fikrimin İnce Gülü” adlı romanı aslında filmin konusunu oluşturuyor. Romanda başkahraman olan Bayram’ın, kendisine aldığı bir arabayla duygularının yok oluşunu, insaniyetini kaybedişini ve daha önce ezilenken ezen durumuna gelmeye çalıştığını görürüz. Bayram, “Balkız” adını verdiği arabayı bir araç olmaktan ziyade amaç durumuna getirmiş ve ona sahip olarak kendini daha kıymetli görmeye başlamıştır. Çünkü kendi köyüne gelen bir siyasi parti liderinin lüks arabasından ve onun gördüğü itibardan çok etkilenmiştir. Aynı itibarı kendi de görmek istemiştir. Aslında daha kitabın başında kendi arkadaşı İbrahim’in sırasını kaparak Almanya’ya gitmesi onun kişiliği hakkında bize ipucu verir. Sağlam bir kişiliğe sahip olmayan Bayram, bunu bir de maddiyatla birleştirince yozlaşmış bir kişilik ortaya çıkar.
Filmin yönetmeni ve senaristi “Tunç OKAN“dır. Türk, Fransız ve Alman ortaklığında çekilen filmde genellikle sabit kameralar kullanılarak Bayram’ın ruh haline vurgu yapılmıştır. İçsel konuşmalar filmde fazlaca vardır. Bayram karakterini “İlyas SALMAN” canlandırmıştır.
Filmin hikayesi, romanla uyumludur. Günümüz filmlerinde bu bağlılığı ne yazık ki çok fazla göremiyoruz. Sadece bazı yan olaylara yer verilmemiştir. Bu olaylara yer verilmemesi filmi toplumsallıktan bireyselliğe yaklaştırmıştır.
Sarı Mercedes Neden Önemli?
Yeni kuşaklar için çekilen filmlerin birçoğu ne yazık ki ticari kaygılar nedeniyle öğreticilikten uzak. Anlaşılabilir sebepleri olsa da didaktik unsurlar taşıyan filmler yok denecek kadar azaldı. “Schindler’in Listesi, Yerdeki Yıldızlar, Piyanist vb.” filmler günümüz gençleri tarafından tercih edilmiyor. Bol animasyonlu, şiddet ögeleri barındıran filmlerin önüne geçemesek de en azından onlara ders verici, hayatı anlatan eserler sunmaya çalışabiliriz. İşte bu konuda çok uzağa gitmeye gerek yok. Sinemamızda çok güzel eserler var. Sarı Mercedes onlardan sadece bir tanesi. Filmin başındaki sakıncalı bir iki sahne dışında sorgulama becerisini kazanmış hemen hemen her birey tarafından izlenebilecek bir eser olması da ünlü yönetmen Tunç BAŞARAN’ın kalitesiyle ilgili. Ayrıca böyle bir eseri edebiyatımıza yazılı olarak kazandırdığı için Adalet AĞAOĞLU’na da derin bir teşekkür borçluyuz.
Serbay KAYGANACIOĞLU (serbayk@egitimaskina.com)
Hocam pek yazıyla ilgili değil ancak kitabınız mı var ?
Pek yakında hazır olacak.
Merhaba Kaan. İş yoğunluğumuz nedeniyle biraz duraksadık fakat hızımızı artırıp bir şeyler yapma gayretindeyiz. Ne var ki iyi bir ürün ortaya çıkarabilmek adına ince eleyip sık dokumak gerekiyor. Bu sebeple sadece teorik değil, işlenen derslerde de sizlerden gelen sorulara, sizlerin sınavlarda yaşadığı güçlüklere göre bir kaynak hazırlıyoruz.
Eğer çıkmış olan kitap soruyorsan üniversitedeki hocam ve yükseklisans yapan bir arkadaş ile “Türkçe Öğretiminde Ölçme ve Değerlendirme” adında kitabım var.